Alberobello'nun Yapboz Çatılı Evleri

"Güzel ağaç" anlamına gelen, tekerleme kıvamındaki Alberobello adını telaffuz etmekte zorlanabilirsiniz. Bu küçük yerleşim yerini haritada bulmak bile çok kolay değil. Yine de azmedip buraya kadar gelirseniz, kesinlikle eli boş dönmeyeceksiniz. Ne de olsa, bileğinin hakkıyla UNESCO Dünya Miras Listesi’ne girmiş bir yerdesiniz.

Tarihi 14’üncü yüzyıla uzanan Alberobello, ilk bakışta Şirinler’in hayali kasabasını andırıyor insana. Mantara benzeyen konik şapkalı beyaz taş yapıların kimi ev, kimi hediyelik eşya dükkanı, kimi restoran, kimi pansiyon bugün. Ama inşa edilme nedenleri, turistleri bölgeye çekmek değil.

Vergi Ödememenin Yolu: Yapboz Çatı!

Bu benzersiz mimarinin nedeni, rivayete göre vergi. Doğru okunuz, vergi! Dönemin kralı, kendisinden izinsiz yerleşim yeri kurmayı yasaklamış ve var olan evlerden yüksek vergi alınmasını emretmiş. Halk da çareyi, küçük kireç taşlarını harç koymadan üst üste yığıp “yapboz” evler yapmakta bulmuş. O dönemde harçsız, çatısız ve konik biçimli yapılar konut sınıfına girmediği için, vergi memurları geldiğine evlerin taş çatılarını kolayca yıkıp, gittiklerinde tekrar yaparak vergi ödemekten kurtulabiliyorlarmış. Başka deyişle çaresizlikten, yaratıcı bir mimari üslup doğmuş.

Trulli evlerinde, spiral plan üzerinde yükselen duvarlar ve çatılar, yine bu bölgeden çıkan küçük kireç taşlarının harç konmadan üst üste yerleştirilmesiyle yapılıyor. Karstik bir araziye kurulu bölge, binaların ana malzeme olarak kireç taşıyla yapılmasına ve rahatlıkla yıkılıp yeniden inşa edilmesine olanak sağlamış. Yıkılan çatıları tekrar inşa etmek gözünüzü korkutabilir ama tarımla geçinmeye çalışan bölge halkı için böylesi vergi ödemekten çok daha kolaymış.

"Akıllı" Evler

Aşınmaya karşı dirençsiz ve kolay eriyebilen karstik araziler, bölge halkına bir fayda daha sağlamış: Kış yağmurlarıyla birlikte, erime sonucu Adriyatik’e açılan doğal su yolları. Bölge halkı, bu karstik arazide suyla barışık bir yaşam tarzı bulmak için çok sayıda sarnıç oluşturmuş. Her Trulli’nin içinde, evin su kaynağını oluşturan bir sarnıç var. Dolayısıyla büyük ölçüde kendi kendine yetebilen yapılarla karşı karşıyayız. Sarnıç kazarken çıkan kayalarla da dış duvarlar örülürmüş. Kaynakların verimli kullanımı, tam da böyle bir şey olsa gerek. Bu masalsı evlerin taş duvarları nedeniyle kışın sıcak, yazın serin tutma özelliği de olduğunu söylemeye bile gerek yok. Her biri, kendiliğinden enerji verimli, “akıllı” yapılar bunlar. Başka deyişle, Alberobello halkı, mimaride geri dönüşümün ve sürdürülebilirliğin ilk adımlarını, yüzyıllar önce farkında olmadan atmış.

Taşla Gelen Masalsı Görünüm

Bitişik nizamdaki Trulli evlerinin muhteşem görüntüsü de cabası. Bunlardan kimileri ara bağlantılarla salon, yatak odası ve banyo şeklinde kullanılan büyük evlere dönüştürülmüş.

Harçsız duvarlara sahip Trulli evleri beyaz ve gri renklerde. Başta 40 civarında olan Trulli evlerinden, bugün kasabada 1500’den fazla var. Bu evlerin konik çatılarına dikkatli bakıldığında, her birinin tepesinde farklı semboller görülebilir. Bunlar, yapının mimarının sembolü olabildiği gibi, içinde yaşayanların kendileri için özel anlamı olan simgeler de olabiliyor.

1996'da UNESCO tarafından Dünya Mirası listesine alınan Alberobello, şirin kafeleri, restoranları, hediyelik eşya dükkanlarıyla tam bir turistik cennet. Bazı evler, otel ve pansiyon olarak da kullanılmakta. Nüfusu 11 bin civarında olan bu şirin kasaba, lezzetli zeytinyağıyla da ünlü.

Eviniz "Akıllı" ve "Güzel" mi?

Oralara kadar gitmişken, bölgenin meşhur zeytinyağından valizinize atmanızda hiçbir sakınca yok elbette. Ama Alberobello’dan, çok daha kalıcı bir şeyle dönmeye ne dersiniz? Bölge halkının asırlar önceki bilgeliğinden bir parça mesela? Evinizde, bahçenizde, yazlığınızda, iş yerinizde, ya da yaşam alanınızın bir köşesinde, bu masalsı dokuyu yakalamanız aslında hiç zor değil. İyi haber; üstelik vergi memuru geldiğinde, yaptığınızı yıkmak zorunda da değilsiniz!

"Akıllı" ve "güzel" yaşam alanları için gerekli her şey elinizin altında:

https://www.stonewrap.com/urunler

---